राईनासकोटबाट प्याराग्लाइडिङ्को सफल परिक्षण उडान ‘फोटो फिचर’

राईनास (लमजुङ्) 

निरज अधिकारी–

लमजुङको पर्यट्कीय स्थल राईनासकोटबाट प्याराग्लाइडिङ्को सफल परिक्षण उडान गरिएको छ ।प्याराग्लाईडिङ्गको लागी सफल स्थानको खोजीमा रहेका फिल्याण्डका ५ जना बिदेशी सहितको नेपाली टोलीले राईनासकोटको डाँडाबाट प्याराग्लाइडिङ्गको उडान परिक्षण गरेका हुन् ।

फिल्याण्डका नागरिक युरिकी र रोट्वो सहितको पाँच जनाको टोलीले उडान भरेका थिय । राईनासकोटबाट उडान भरेर २ विदेशी धमिलिकुवा र तार्कुघाटमा र अन्य ३ ले सोहि स्थानमा सफल आवतरण गर्न सफल भएका थिय । 

 

पोखराबाट जुद्ध गुरुङ्को नेतृत्वमा आएका ५ जना फिल्याण्डका नागरिकहरुले राईनासकोटबाट प्याराग्लाईडिङको उडान परिक्षण गरेका हुन्् । पोखरामा अन्तराष्ट्रिय विमानस्थल निर्माण हुने भएसँगै प्याराग्लाईडिङ् लोप हुने देखिएका कारण राइनासकोटमा निरिक्षण गरिएको हो । प्याराग्लाईडिङ्का लागी यो स्थान उपयुक्त रहेको गुरुङ्ले बताए । मनोरम दृश्याबलोकन गर्न सकिने भएकाले यसलाई व्यवसायीक बनाउन यो स्थान उपयुक्त रहेको उनको भनाई छ । 

‘नेपाल अल्ट्रा म्याराथन’ लमजुङमा सुरु, २५ देशका ५१ धावक सहभागी

लमजुङ, कार्तिक १४ । लमजुङमा अन्तर्राष्ट्रियस्तरको ‘नेपाल अल्ट्रा म्याराथन’ प्रतियोगिता सुरु भएको छ ।
एक्सन एसिया र हिमालयन ट्रेल्सको संयुक्त आयोजनामा जारी प्रतियोगितामा नेपालसहित अमेरिका, बेलायत, फ्रान्स, स्पेन, फिलिपिन्स, जर्मनीलगायत २५ देशका ५१ जना धावकहरु सहभागी छन् ।
म्याराथनमा २० र ४० किलोमिटर दूरीका दुईओटा रुटबनाइएको छ । सदरमुकाम बेसीसहरबाट सुरु भएको म्याराथनमा धावकहरु पर्यटकीय गाउँहरु घुमेर पुनः बेसीसहर आउने गरी रुट बनाइएको छ ।
पहिलो दिन बेसीसहरबाट कपुरगाउँ, घलेगाउँ, नाउँ, नजरे, लामागाउँ, खुदी, सारिङहुँदै धावकहरु बेसीसहर पुगेका छन् ।
दोस्रो दिन बेसीसहरबाट भुलभुले, भुष्मे, बाँझाखेतको सिरुवारी, भाचोक, हिलेटक्सारहुँदै पुनः बेसीसहर पुग्ने रुट बनाइएको छ ।
यस्तै, तेस्रो दिन प्रतियोगीहरु बेसीसहरबाट गाउँशहर, पुरानकोट सुन्दरबजार हुँदै पुनः बेसीसहर पुग्ने छन् ।

• 

म त भन्छु एसएलसीमा फेल हुनु जीवनको समाप्ति होइन

भर्खर मात्र एस.एल.सी को नतिजा प्रकाशित भएकोे छ। गत वर्ष चैत ५ देखि १३ गतेसम्म सञ्चालन भएको एसएलसीमा नियमिततर्फ ५ लाख ७४ हजार ६ सय ८५, एक्ज्याम्टेडतर्फ १ लाख ४५ हजार १ सय ८३ र प्राविधिकतर्फ ३ हजार ३ सय ८८ विद्यार्थी सहभागी भएका थिए थिए।

यस वर्षको एसएलसी परीक्षाको नतिजा भर्खरै सार्वजनिक भएको छ । नतिजा अनुसार कुल ४७.४३ प्रतिशत विद्यार्थी उत्तिर्ण भएका छन् । यसअघि ४३ दशमलव ९२ प्रतिशत विद्यार्थी उत्तीर्ण भएका थिए ।
१ लाख ९२ हजार २ सय २६७ जना पास भएका छन् । यस्तै एक्जाम्टेडतर्फ १८७७८ जना अर्थात १३.८ प्रतिशत पास भएका छन्।
रिजल्टसँगै यसभन्दा अगाडिका घटनाले एसएलसीमा राम्रो नतिजा ल्याउन नसकेको अथवा अनुर्तिण भए भनेर धेरैले आफ्नो जीन्दगीलाई समाप्त गरेका धेरै नजिर हाम्रो सामु छन्। अहिले भर्खर प्रकाशित नतिजाले कतिलाई उत्साह थपेको होला भने कतिलाई निराश बनाएको होला।

शिक्षा जीवन पद्धतिको एउटा पाटो होला तर ज्यान होइन। ज्यान भए जीउन सक्ने आधारहरु प्रशस्त भेटिन्छन्। के यो अमुल्य जीवन एसएससी पास हुनुमा मात्र निहित छ। एसएलसीको हाउगुजी पछिल्लो पटक यसरी फैलाइएको छ कि फेल हुनेहरुको बाँकि जीवन निरर्थक र बेकार छ। जसले गर्दा एसएलसीमा अनुर्तिण भएको सुन्दा साथ आत्महत्या गर्ने प्रवृत्ति गत वर्ष पनि रोकिएन कसैले रोक्न प्रयास गरेको पनि पाइएन।

समाज अभिभावक, शिक्षकहरु स्वयंले विद्यार्थिहरुको मानसपटलमा एसएलसी जीवन जिउने एक मात्र आधार हो भनेर सिकाइरहेका छन्। विद्यार्थी यो सत्य नभएको भ्रमलाई अंगालिरहेका छन्।

हरेक व्यक्तिमा केही न केही सीप र ज्ञान अवश्य हुन्छ तर त्यसको पहिचान गरेर सोहीअनुसार अगाडि बढ्ने वातावरण र संस्कारको अभाव छ। यहाँ त कसैद्धारा निर्मित पाठ्यपुस्तकको बारेमा ३ घण्टाको समयावधिमा क्षमता देखाउन बाध्य पारिन्छ। जुन आफैंमा वैज्ञानिक छैन, परिणाम कसरी राम्रो हुन सक्छ? अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा १२ कक्षासम्मको तहलाई मान्यता दिइएको छ । तर यहाँ एसएलसी प्रणालीलाई खारेज नगरी झन् बढावा दिइएको छ ।

आज धेरै विद्यार्थी आफ्नो वास्तविक क्षमतालाई दबाएर बनावटी र देखावटी शिक्षा प्रणाली ग्रहण गर्न बाध्य बनेका छन्। शिक्षा सामाग्रीको अभाव छ। सैद्धान्तिक ज्ञान रटाइन्छ व्यवहारिकता छैन। यसै प्रसंगमा एक मित्रले भनेका थिए ‘क्याट भनेको के हो भनेर कुनै बच्चालाई सोध्यो भने  बिरालो भन्छ तर आफ्नै अगाडिबाट गएको बिरालो उसले चिन्दैन।’ साँच्चै आजको हाम्रो शिक्षा योभन्दा फरक छैन। अंग्रेजी मोहले पनि निकै ग्रसित बनेको छ हाम्रो शिक्षा प्रणाली । अर्कोतर्फ वर्षांैसम्म एउटै विषय पढाइरहने शिक्षकमा देखिएको ‘मोनोटोनस’ ले सिर्जनशिलतामा कमि  आएकोछ। यसले पनि पढाईको स्तरलाई खसाल्दै गएको छ ।

गुणस्तर शिक्षाको प्रचारबाजी गर्ने कतिपय निजी विद्यालयहरुले कमाइ खाने माध्यम मात्र बनाइरहेका छन् शैक्षिक संस्थालाई। अझ एसएलसीमा डिष्टिङसन ल्याउने विद्यार्थी त शैक्षिक संस्थाका मोडेल नै बन्छन्, उनिहरुको पोष्टर बेचेर विद्यार्थी तान्ने माध्यम बनाउँछन् निजी शैक्षिक संस्थाका संचालक। यतिमात्र कहाँ हो र अहिले त फष्ट र सेकेण्ड डिभिजनमा पास हुनेपनि आफुले चाहेको विषय र कलेजमा पढ्न पाउँदैन। डिष्टिङसन ल्याउने मात्रै पढाउने रे ! ल हेर्नुस् व्यवसायिकताको चरम रुप, विद्यार्थीको बौद्धिकताको चरम शोषण। अहिले त फेल हुने मात्रै होइन पास हुनेहरु पनि निराशामा देखिन्छन्। विद्यार्थीहरु बलिको बोको मात्रै बनेका छन्। 

काठमाडौंको सुविधा सम्पन्न ठाउँमा बसेर पढेका विद्यार्थीसँग विकट गाउँ जहाँ दुई चार घण्टा त स्कुल पुग्नमै लाग्छ त्यस्ता विद्यार्थीहरुको परीक्षा प्रणाली  समान किसिमको हुन्छ । अनि नतिजामा यति पास भए, यति फेल भए भनेर तथ्यांक निकालिन्छ । पास हुनेहरु लड्डु बाँड्नमा हतारिन्छन्, फेसबुक र सामाजिक संजालहरुमा सजिन्छन्। अनि असफल मानिएकाहरु समाजमा क्षमता नभएको पात्र भएर कहलिन्छ। अनि निराशा, आक्रोश र कुण्ठा किन नपलाओस् त उनीहरुमा ? विकल्पमा कति आत्महत्याको बाटो समात्छन् भने अधिकांश खाडिको मुलुकमा आफुलाई समर्पित गर्न बाध्य हुन्छन्। देशका नेताहरु रेमिट्यान्समा ¥याल चुुहाएर देशको बजेट निर्माण गर्छन् ।

शिक्षाको पाटो महत्वपूर्ण हो तर जुन शिक्षा प्रणालीलाई हामीले आत्मसात् गरेका छौं त्यो पक्ष भने  चित्तबुझ्दो छैन। मुलुकमा सबै कुरा छ र पनि केही छैन भनेर निराश हुनुपर्ने स्थिति आउनु सय अंक भित्र अल्झिएको हाम्रो मानसिकता नै हो ।
अहिले हाम्रो देशको शिक्षा परीक्षामुखिमात्रै देखियो। दैनिक जीवनसँग जोडिएको व्यवहारीक पक्ष  हाम्रो शिक्षामा छैन। एसएलसी परीक्षा फलामे ढोका भनेर रटाइन्छ यसले विद्यार्थीमा मनोवैज्ञानिक त्रास पैदा गरीदिएको छ। जाँच पास गर्नु मुख्य अभिष्ट बन्यो । जीवनमा चाहिन आधारभूत सिपहरु सिक्ने बातावरण बनेन ।
अझै पनि ८५ प्रतिशत विद्यार्थी सरकारी स्कुलमा पढ्छन् भने १५ प्रतिशत निजी विद्यालयमा छन्। कुल बजेटको १५ देखि १७ प्रतिशत शिक्षामा नै लगानी भएको छ । तर परीणाम शुन्य ।

व्यवहारिक शिक्षाको खाँचो पटक पटक उठिरहने विषय हो। यद्यपि यसको कार्यान्वयनको पक्ष किन बाहिर आउँदैन? आखिर देश कसका लागि र देश बनाउने कस्ले भन्ने प्रश्न नै अनुत्तरीत बनेको छ।

आर्थिक विकास र प्रगति सुनिश्चित तुल्याउन शिक्षाको अपरिहार्यता छ। सीपयुक्त शिक्षाले आर्थिक विकासमा टेवा दिन सक्छ । यहाँ त विना योग्यता शिक्षकहरु सोर्सफोर्स लगाएर जागिर हातपार्न सफल हुन्छन् । अनि नेतालेभन्दा बढि शिक्षकले राजनीति गर्छन् ।  शिक्षाको लगानी बालुवामा पानी सावित हुन्छ ।

हाम्रो देशको औपचारिक शिक्षाको सुगा रटाइले बौद्धिकतालाई लुटिरहेको छ। विश्वका सफल व्यक्तित्व एवं वैज्ञानिकहरु औपचारिक शिक्षामा उत्तिर्ण भएर सफल भएका होइनन्। आफूमा भएको क्षमता अनुसार  निरन्तर काम गरेकाले सफलता पाएका हुन।  त्यसैले एसएलसी फेल हुँदैमा जीवन गुमाउनु पनि पर्दैन र पास हुदैमा चन्द्रमामा पुग्ने पनि होइन। 

लमजुङका भुकम्प पिडितलाई गृहमन्त्रालयवाट एक करोड २५ लाख रुपैँया प्रदान

लमजुङका भुकम्प पिडितलाई गृहमन्त्रालयवाट एक करोड २५ लाख रुपैँया प्रदान, जिल्ला दैविक प्रकोप राहत कोषमा चार लाख भन्दा वढि संकलन
लमजुङका भुकम्प पिडितलाई गृहमन्त्रालयले हाल सम्म एक करोड २५ लाख रुपँैया पठाएको छ । मन्त्रालयले जिल्ला प्रशासन कार्यलयको खातामा उक्त रकम पठाएको हो । जिल्ला प्रशासन कार्यलयले लमजुङमा धेरै मानविय क्षति नभएपनि भौतिक संरचनामा क्षति पुगेको भन्दै पाँचकरोड रुपँैया माग गरेको छ । सो रकम जिल्लामा भुकम्पवाट पिडितलाई राहत स्वरुप वितरण गरिने जिल्ला प्रशासन कार्यलयले वताएको छ ।
यस्तै लमजुङमा स्थापना भएको जिल्ला दैविक प्रकोप राहत कोषमा हाल सम्म चार लाख २३ हजार ८ सय ६२ रुपँैया संकलन भएको छ । भुकम्पबाट धेरै नागरिक घरबार विहिन हुन पुगेपछि जिल्ला प्रशासन कार्यलयले राष्ट्रिय बाणिज्य बैँक बेसीशहर शाखामा जिल्ला प्रशासन कार्यालयका चल्ती हिसाब खाता नम्बर ३०४०२०७००३२२०१ मा रकम जम्मा गरिदिन सक्ने गरी खाता खोलेको थियो । खातामा सवैभन्दा वढि लमजुङ विधुत उपभोक्ता संस्थाले एक लाख ६१ हजार ९ सय रुपँैया सहयोग गरेको छ । यस्तै मस्र्याङदी युवा क्लवले ५४ हजार ९ सय २५, जनकल्याण वचत तथा ऋण सहकारी संस्थाले ५० हजार रुपँैया, मनाङगे चौतारा आमा समुहले २५ हजार रुपँैया लगायत विभिन्न व्यक्ति एव संघसंस्थाले सहयोग गरेका छन् ।

विष्णु चेम्जोङले जितिन् तेस्रो मिस लिम्बुको ताज (फोटो फिचर सहित)

काडमाडौ, २०७१ चैत २२, आइतबार । विष्णु चेम्जोङले तेस्रो मिस लिम्बुको ताज जितिकी छिन् । आज राजधानीको जमल स्थित राष्ट्रिय नाचघरमा आयोजना गरेको अन्तिम प्रतियोगीताबाट विष्णुले ‘बराह ज्वेलरी मिस लिम्बु सिजन ३’को ताज आफ्नो शिरमा पारेकी हुन् । १७ प्रतियोगीलाई पछि पार्दै उनले उपाधिको ताजसँगै नगद ५० हजार रुपैंयाँ पनि प्राप्त गर्दै ‘मिस बेष्ट स्माइल’को अवार्ड पनि जितिन् ।

प्रतियोगीताको विजेता विष्णुलाई पुर्व मिस नेपाल तथा मिस वल्डमा टप १० मा पुगेकी इशानी श्रेष्ठले ताज पहिराइ दिएकी थिइन् ।
याक्थुङ युथ एशोसिएसनले आयोजना गरेको प्रतियोगितामा मेरिना चेम्जोङ फष्ट, संगमा खापुङ सेकेण्ड रनरअप बन्दै क्रमश: नगद २५ हजार र १५ हजार प्राप्त गरे । संगमाले ‘मिस पङचुअल’ विधाको अवार्ड पनि जितिन् । प्रतियोगितामा सिर्जना लिवाङ चौथो र आङसाङ इस्पो पाँचौं बनिन् । सिर्जनाले ‘मिस पर्सनालिटी’ विधाको अवार्ड पनि जितिन् ।

विधागत अवार्डतर्फ स्मेना आवाजुङ ‘बेष्ट ड्रेस’, अनिशा बोखिम ‘मिस चामिर्ङ’, कल्पना स्पो ‘मिस ट्यालेन्ट’ घोषित भए । प्रतियोगीताको प्रमुख निर्णायक सुरज सुब्बा नाल्बो रहेका थिए ।

 

मर्स्याङ्दी-२ को गाडी पल्टिँदा एकको मृत्यु,घाइतेलाई हेलिकोप्टरबाट काठमाडौंमा

लमजुङ  : उत्तरी लमजुङको बाहुनडाँडा गाउँ विकास समितिको ढ्वाङखोलामा एक यात्रुबाहक ल्याण्ड क्रु्रुजर गाडी पल्टिदा १ जनाको मृत्यु भएको छ।

काठमाडौंका ३४ बर्षीय रबिन श्रेष्ठको उपचारको क्रममा लमजुङ जिल्ला सामुदायीक अस्पताल  ल्याउँदै गर्दा वाटोमै मृत्यू भएको हो । ६०० मेगावाट क्षमताको माथिल्लो मस्र्याङदी–२ जलबिद्युत आयोजनाको ट्रान्समिसन लाइनको सर्भे गर्नको लागि जेनिसिस कन्सल्टेन्सीबाट आएका प्राविधिकहरु चढेको गाडी दुर्घटनाग्रस्त भएको थियो।

 

घाइतेहरुको उद्धार गरिदै
 

ताघ्रिङको स्याँगेबाट बाहुनडाँडातर्फ जाँदै गरेको बा २ प ७४३३ नम्बरको सो ल्याण्डकुजर गाडी बाहुनडाँडा गाविस–८ मा दुर्घटनाग्रस्त हुंदा गाडीमा सवार अन्य चार जना गम्भीर घाईते भएका छन । घाईते हुनेहरुमा काठमाडौका ४५ बर्षीय बिनोद खड्की, २६ बर्षीय नितेष श्रेष्ठ, ४५ बर्षीय धुब्र मानन्धर र २५ बर्षीय बिरेन्द्र बाँनीया रहेका छन् । उनीहरुलाई लमजुङ जिल्ला सामुदायिक अस्पतालमा प्रारम्भिक उपचार पछि थप उपचारका लागि हेलिकप्टर मार्फत बयोधा अस्पताल बल्खु काठमाडौमा रिफर गरिएको छ।

घाइते हुनेको टाउकोमा चोट लागेको, छातीको करङ भाँचीएको र हातगोडा भाँचीएको लमजुङ जिल्ला सामुदायिक अस्पतालले जनाएको छ। सामान्य घाईते हिराबहादुर मगर र प्रकाश माझीलाई पनि  लमजुङ जिल्ला सामुदायिक सामुदायिक अस्पतालमा उपचार पश्चात थप उपचारका लागि हेलिकोप्टरमार्फत काठमाडौ पठाइएको थियो। गाडी सडकबाट १ सय मिटर तल खसी स्थानीय पदमबहादुर पाण्डेको घरमा रोक्किएको थियो। वर्षातका कारण बाटो हिलो भएको र तीब्र गतिका कारण दुर्घटना भएको प्रहरीको अनुमान छ । 

परिवारका चार जनाको हत्या गर्ने राममणि थुनामा

लमजुङ, कार्तिक ४ - आफ्नै परिवारको चार जनाको हत्या गरेको स्वीकार गरेपछि भोटेवडारका राममणि रेग्मीलाई सोमबार जिल्ला अदालतको आदेशमा पुर्पक्षका लागि थुनामा राखिएको छ । प्रहरीको अनुसन्धानको आधारमा रेग्मीलाई थुनामा राखिएको अदालतले जनाएको छ ।

रेग्मीले फूलपातीको अघिल्लो रात बुबा ६० वर्षीय अर्जुनप्रसाद रेग्मीसहित बहिनी १४ वर्षीया ज्योती, धर्मदिदी ३५ वर्षीया रिना घिमिरे र उनका छोरा १२ वर्षीय विकास घिमिरेलाई दाउराको चिर्पट प्रयोग गरी हत्या गरेको बताएका छन् ।

आफ्ना बहिनीको हत्या गर्ने उदेश्य नभएपनि संयोगले धर्मदिदी रिनालाई हानेको चिर्पट बहिनीलाई लाग्न गएको उनले बयान दिएको प्रहरीले जनाएको छ ।

अभियुक्त स्वयमले स्वीकारिसकेको र प्रशस्त प्रमाणहरु भएकाले छिटै मुद्दा फैसला भएर सजाय तोकिने प्रहरी नायव निरीक्षक नविनकृष्ण भण्डारीले बताए ।

प्रहरीले समयमै घटनाको जानकारी पाउनुका साथै प्रहरीको केन्दि्रय अनुसन्धान ब्यूरो लगायत सबै अंगको प्रयोग गरेकाले अनुसन्धान सहज र सफल भएको बताएको छ ।

अनुसन्धानमा प्रहरीको तालिमप्राप्त कुकुरसमेत परिचालन गरिएको थियो । प्रहरीले उक्त घटनालाई लमजुडमा अहिलसम्म भएका अपराधिक घटनामा सबैभन्दा ठूलो र एउटै परिवार भित्र भएको नेपालकै त्रासदीपुर्ण अपराधिक घटना भनेको छ ।

सुरुमा राममणिले घटनामा आफ्नो कुनै संलग्नता नरहेको, विगत २ बर्षयता डिप्रेसनको औषधी खाइरहेको बताएका थिए । पटक पटक बेहोस भएपछि उनलाई वीरेन्द्र सैनिक अस्पताल काठमाडौं लगिएको थियो । उपचारका क्रममा केन्द्रिय अनुसन्धान व्यूरोका अधिकृतहरु समक्ष उनले घटना आफुले घटाएको स्वीकारेको प्रहरी नायब उपरीक्षक अच्युत पुडासैनीले बताए ।

नेपाली सेनामा कार्यरत २९ बर्षे राममणिका घरमा कुकुर सिधै छिरेपछि उनलाई तत्काल प्रहरीले पक्रेका थिए । मृतक अर्जुनका दुई श्रीमतीमध्ये राममणि कान्छीपट्टकिा ठूला छोरा हुन् । जेठी श्रीमती ५ छोरीहरुका साथ छुटै घरमा र कान्छीपट्टकिा दुई छोराहरु छुट्टै बस्दै आएका थिए । कान्छीपट्टकिी छोरी ज्योति भने अर्जुनसँग बस्दै आएकी थिइन् । कान्छी श्रीमतीको करिब १५ बर्षअघि मृत्यु भएको थियो । भारतमा काम गर्दै आएका अर्जुनले १४ बर्षअघि धर्मछोरीको रुपमा रिनालाई ल्याएको र २ बर्षपछि छोरा जन्मेको थियो ।

राममणिले आफ्नो आमाको हत्या अर्जुनले गरको, रिनासग नजायज सम्बन्ध राखेर धनसम्पत्ती सबै उडाएको र आफूलाई अन्यायमा पारेको रिसले हत्या गरेको बयान दिएका छन् ।

दशै मान्न राममणि भदौं २५ गते र अर्जुन फूलपातिभन्दा ३ दिन अघि मात्र घर आएका थिए । दशैकै विषयमा सामान्य खटपट भएपछि राममणि फूलपातिको अघिल्लो रात मद्यपान सेवन गरी अर्जुनको घर पुगेर निदाइरहका बुबा र रिनाका छोरा विनोदको टाउकोमा चिरपट प्रहार गरेको प्रहरीको भनाई छ । लगत्तै रिना र ज्योतिको समेत हत्या गरी उनी भागेको प्रहरीको अनुसन्धानबाट खुलेको छ ।

लम्जुङ्गमा खडेरिका कारण महको उत्पादन घट्यो

लम्जुङ्गमा खडेरिका कारण महको उत्पादन घट्यो

बेशिसहर, ११ असोज
जिल्लामा आधुनिक, मुढे तथा खोपे घार गरि करिव १० हजार मौरी घार रहेको छ ।’

लमजुङमा यो वर्ष मह उत्पादन घटेको छ । यो वर्ष लामो खडेरी परेका कारण र फुल अभाव भएको र पानी हिउँदमा अत्याधिक असिना पानीले गर्दा मौरी चरनको अभावमा मह उत्पादन घटेको हो ।

गतवर्ष ११ मेट्रिकटन उत्पादन भएकोमा यो वर्ष ८ मेट्रिक टन मात्रै उत्पादन भएको जिल्ला कृषि विकास कार्यलयले जानकारी दिएको छ । विगतका वर्षहरुमा उत्पादन बढ्दै गएपनि यो वर्ष भने प्राकृतिक कारण मह उत्पादनमा कमी आएको कृषि कार्यलयका प्राविधिक सहायक लालविर चौधरीले बताउनुभयो ।

लम्जुङ्गका मौरीपालनका पकेट क्षेत्रहरुमा गौडा, तार्कु, पुरानकोट, वाग्लुङपानी, इलामपोखरी, नाल्मा, उत्तरकन्या लगायतका गाउँ विकास समितिहरु रहेका छन् ।

जिल्लामा उत्पादन हुने मह विक्रीका लागी कुनै समस्या नभएको र जिल्ला भित्र खपत भई नसकेर करिव ६५ प्रतिशत मह जिल्ला बाहिर निर्यात गर्ने गरिएको कार्यलयले जनाएको छ ।

लेकाली तथा पहाडी चिसो हावापानी भएको क्षेत्रमा एपिस लेविरेसा, एपिसेरेनमा र गर्मी क्षेत्रमा डोरसाटा जातका मौरी पाइन्छ ।

वनजंगल र मौरी चरनका लागी उपयुक्त वातावरणका कारण लमजुङमा मौरी पालन व्यवसाय राम्रो हुने कृषि विकास कार्यलय जनाएको छ । जिल्लामा हालसम्म ३ हजार भन्दा धेरै आधुनिक मौरीका घार वितरण गरिएको कार्यलयले जनाएको छ

लमजुङ् कै ठुलो रागीनासटार सिंचाई आयोजना भलायाखर्क,चक्रतीर्थ र धमिलिकुवा गा.बि.स. को लागि

हे भगवान धन किन बनायो ! धनमा बिक्ने मन किन बनायो!!

१) हे भगवान धन किन बनायो !
    धनमा बिक्ने मन किन बनायो!! 
    सबै हास्छन् दुखमा तिमि नहासदेउ ! 
    मलाई उसले धोका देउ भगवान 
    अब एक्लै बच्ने सास देउ !!
    धन किन बनायो, धनमा बिक्ने मन किन बनायो,
    सबै हास्छन् दुखमा तिमि नहासदेउ!
    मलाई उसले धोका देउ भगवान
    अब एक्लै बच्ने सास देउ !!
२) धट्कन एउटई ज्यान मात्र दुई थियो!
    मेरो बच्ने आधारै उही थियो!!
    सबै हास्छन् दुखमा तिमि नहासदेउ !
    मलाई उसले धोका देउ भगवान
    अब एक्लै बच्ने सास देउ !!
    ज्यान मात्र दुई थियो!
    मेरो बच्ने आधारै उही थियो!!
    सबै हास्छन् दुखमा तिमि नहासदेउ !
    मलाई उसले धोका देउ भगवान
    अब एक्लै बच्ने सास देउ !!

                                      युबराज तामाङ् ( दोङ् )  

                                                             

घरले च्यापिएर पोखरामा दुईको मृत्यु, ३ घाइते ।

हिजो पोखराको लेकसाइडस्थित दरवार मार्गमा पुरानो घर भत्काउने क्रममादुई जना मजदुरको घट्नास्थलमै मृत्यु भएको छ । घटनामा तीन जना घाइेत भएका छन् । मृत्यु हुनेमा पर्सा घर भई हाल पोखरा बस्दै आएका ३२ वर्षिय मनहोर दास र ३५ वर्षिय हरिनन्दन भण्डारी रहेका छन् । उनिहरु मेटलमा काम गर्दै आएका थिए ।घर भत्कदा पर्साका हरेराम सिंह, विष्णुप्रसाद सुवेदी र सुरज भण्डारीघाइते भएका छन् । उनीहरुलाई हात र खुट्टामा सामान्य चोट लागेको छ । बाबुराम लामिछानेको पुरानो दुई तले ढलान घरको फलामे गोल भ¥याङ काटेर विमलाई तान्न डोरी लगाउने क्रममा विमले च्यापीयर उनीहरुको घट्नास्थलमै मृत्यु भएको हो ।उनीहरुको छाती र टाउकोमा चोट लागेको थियो । नेपाल प्रहरी, नेपाली सेना, शसस्त्र प्रहरी र स्थानीयले सव निकालेका थिए । एक्कासी मिम खसेपछि आफूहरु भागेको तर तल भएका दुई जना साथीहरुलाई सोहि बिमले च्यापेको घाइते हरेराम सिंहले बताएघर धनि लामिछानेले पुरानो घर भएको ठाउँमा भत्काएर पार्किङ बनाउन थालेका थिए । फलामको भ¥याङ र विमलाई छुट्टाउनका लागि मेटमा काम गर्नेहरु आएको लामिछानेले बताए । उनले पछाडी पटि होटल प्रयोजनको लागि घर निमार्ण गरिरहेका छन् । भत्कीएको घर १६ वर्ष पुरानो भएको लामिछानेले बताए ।

लमजुङको वन्सार खिन्चोकमा बैशाख १२ मा दोस्रो हनि हन्टिङ महोत्सव सम्पन्न

लमजुङको वन्सार खिन्चोकमा बैशाख १२ मा दोस्रो हनि हन्टिङ महोत्सव सम्पन्न नेपाल मौरी पालन महासंघ लमजुङद्धारा वैशाख १२ गते पुर्वी लमजुङको बन्सार गाविसमा दोस्रो हनि हन्टिङ महोत्सव सफलताको साथ सम्पन्न भएको छ । हनिहन्टिङ महोत्सवमा देश तथा वािहरका गरि करिव एक हजार जनाको सहभागीता रहेको थियो । हनिहन्टिङ वन्सार खिन्चोकका ६५ वर्षिय सार्की घलेले गर्नुभएको थियो ।विगत केही वर्षदेखि लमजुङको लेकका विभिन्न भिरपहरामा हनी हन्टिङ अर्थात् मह शिकार महोत्सव हदै आएको छ ।बन्सार गासिवको वडा नं ४, ५, ६ र ७ मा रहेको वन्सारको भिरमा ४० गोला भीर मौरी रहेको छ ।कहाली लाग्दो भीर पहराहरुमा हुने महशिकार अथार्त ‘हनि हण्टीङ’ विश्वमै विरलै हुने गर्दछ । अत्यन्तै महशुर महशिकारीहरुले गर्ने महशिकार पर्यटकका लागी नौलो र आकर्षणको विषय पनि बन्ने गरेको छ । आङै सिरीङ्ग हुने अग्ला भीर पहरामा निडरका साथ मह शिकारीहरुले मह काडेको जोखिम पुर्ण दृश्य स्वदेसि विदेशी सवैका लागी साच्चै अविस्मरणीय र रोचकको विषय हुन सक्छ ।लमजुङको घनपोखरा, खुदी, ताघ्रिङ, भुलभुले, भुजुङ, दूधपोखरी लगायतका भीर पहराहरुमा भीर माहुरी प्रशस्तै पाइने गर्छ । महशिकार गर्ने प्रचलन धेरै पुरानो रहेपनि पर्यटक आकर्षकका लागि आजकाल ‘हनिहन्टिङ फेस्टिवल’ का रुपमा महशिकार गरिदै आएको छ । भिर पहरामा पाइने मौरीको संरक्षणका साथै उचित तरिकाबाट महशिकार गरिए स्थानिय गाउँलेको आम्दानीको साथै महशिकारले स्वदेशी तथा विदेशी पर्यटकको मन पनि लोभ्याउने छ ।प्रति लिटर एक हजार रुपैयासम्म पर्ने यो भिर मौरीको मह दम, नशा, ढाँड सम्वन्धि रोगको औषधीको रुपमा प्रयोग गरीन्छ । लमजुङका विभिन्न स्थानका छङ्गाछुर ठाडो भीरपहरामा हुने मह शिकार हेर्दैमा जती डर लाग्दो छ, शिकार गर्न पनि उत्तिकै गाह्रो छ । परापुर्व कालदेखि जंगलको आसपासमा बस्दै आएका गुरुङ समुदायका मानिसहरुको आम्दानीको स्रोत बन्ने गरेको महशिकार आजकाल पर्यटक लोभ्याउने आकर्षण बन्ने गरेको छ ।

नेपालमै पहिलो सुरुङ मार्ग लमजुङ् मा

भूलभूले (लमजुङ)– उत्तरी लमजुङको भूलभूलेमा नेपालमै पहिलो पटक सुरुङमार्ग खुलेको छ । निर्माणधिन ५० मेगावाटको माथिल्लो मस्र्याडदी ए जलविद्युत आयोजनाले निर्माणस्थल पुग्नका लागि उक्त बाटो बनाएको हो ।३ सय मिटर लम्बाई तथा ४.५ मिटर चौडाई रहेको उक्त सुरुङमार्ग खुलेपछि स्थानियबासीलाई समेत आवातजावतमा सजिलो भएको छ । आयोजनाले मस्र्याडदी नदिमा मोटरेवल पुल बनाएर पहरा फोरि उक्र बाटो बनाएपछि सडकमार्ग छोटिएको छ । यसअघि बेसीशहर चामे सडक खण्ड अन्र्तगत थाकनबेसीसम्म मोटर चढेपछि मस्र्याडदीको झुलुगे पुल तर्नुपर्ने बाध्यता थियो । ‘पहराभित्र बाटो निस्किन्छ भन्ने सपनामा पनि सोचेकी थिइन्, आज आफै हिड्न पाए, दंग छु भूलभूले, ६ नया“गाउ“की खौमति गुरुडले भनिन्– ‘रमाइलो मात्रहैन साह्रै सजिलो भएको छ ।’सुरुडमार्ग बनेपछि स्थानियलाई सजिलोमात्र हैन जिल्ला र जिल्लाबाहिराका मानिसहरुलाई हेर्नका लागि पनि आर्कषण थपिएको छ । ठूला आयोजनाहरुले आफ्नो प्रयोगका लागि सुरुड बनाएपनि सर्वसाधारणका लागि खुल्ला गरिएको यो सम्भवत नेपालकै पहिलो सुरुडमार्ग हो । आयोजनाले भूलभूलेबाट ङादीसम्मको करिब ५ किलोमिटर बाटो बनाउने क्रममा सुरुङ मार्ग खनेको हो ।अहिले वाकेटोकेमार्फत मोटर छिरेको र निस्केको जानकारी गराउदै आएपनि पछि विद्युतिय ट्राफिक सिग्नल प्रयोगमा ल्याउने आयोजनाका जनसम्पर्क अधिकृत अर्जुन गुरुडले बताए । ‘अहिले वाकेटोकेमार्फत ट्राफिक अपडेट गराउछौं, केहीदिनमा विद्युतिय सिग्नलको प्रयोग गछौं ।’ उनले भने ।आयोजनाले अस्थायी रुपमा बनाएको पुल पानीले भत्काएपछि सुरुडमार्गको सवै काम पुरा नभई पक्की मोटरेवल पुल हुदै सुरुङमार्ग संचालनमा ल्याएको हो । ‘पूर्ण रुपमा काम नसकिएपनि अस्थायी पुल बगाएकाले सर्वसाधारणको सुविधा र आयोजनाको कामलाई ध्यानमा राखी सुरुडमार्ग संचालनमा ल्याएको हो ।

मेरो लमजुङ् प्राकृतिक सुन्दरता र तमु सँस्कार सँस्कृतिले भरिपूर्ण लम्जुङ जिल्लाको "घाम्राङ गाउँ " महत्वपूर्ण सम्पदा र गन्तब्य स्थानको रुपमा चिनिन्छ ।

प्राकृतिक सुन्दरता र तमु सँस्कार सँस्कृतिले भरिपूर्ण लम्जुङ जिल्लाको "घाम्राङ गाउँ " महत्वपूर्ण सम्पदा र गन्तब्य स्थानको रुपमा चिनिन्छ ।

लमजुङ केही समयका लागि आएकाहरु घण्टौं बस्छन । प्रकृतिको रसास्वादन गर्नेहरुमात्र होइन, मनोरञ्जन वा घुम्फिर पिकनिकका लागि पनि मान्छेहरु मोहित पारेको छ । शहरी कोलाहलले उकुसमुकुस भएकालाई सांच्चिनै घाम्राङ गाउँको शीतलताले सञ्जीवनी दिएको छ । स्वदेशी हुन या विदेशी सबैको समय विताउने गन्तव्य बनेको छ, घाम्राङ गाउँ ...!!!

आईतमाया तामाङको हत्याको अभियोग लागेका अभियुक्त पुर्पक्षका लागी जेल चलान

आईतमाया तामाङको हत्याको अभियोग लागेका अभियुक्त पुर्पक्षका लागी जेल चलान

बाहुनडा“डा ८ लामपाटाकी १९ बर्षिय किशोरी आइतकुमारी तामाङ रहस्यमय मृत्यु भएको महिना दिन पछि हत्याको अभियोग लागेका अभियुक्तलाई पुर्पक्षका लागी जेल चलान गरेको छ ।
जिल्ला अदालतका न्यायाधिश दिपकराज पन्तको ईजलासले अभियुक्त बाहुनडाडा ६ ठूलाबेसीका १८ बर्षिय जितबहादुर अधिकारी र उनका हजुरआमा पदमकुमारी महतलाई पुर्वक्षका लागी जेल चलान गरेको हो । जिल्ला प्रहरी कार्यालयले घटनामा अभियुक्त दुबै जना संलग्न रहेको भन्दै जेठ १४ गते अदालतमा मुद्धा दायर गरेको थियो । अदालतले घटनाका विषयमा प्रहरीले लिएका बयान र अन्य प्रमाणहरुको परिक्षण गरेर अन्तिम फैसला गर्ने जनाएको छ ।
गत जेठ ७ गते बेसीशहर स्थित आफ्नै डेराबाट बेपत्ता भएका आईतमायाको शब एक साता पछि मध्यमस्र्याङ्दी जलविद्युत आयोजनाको बाँधमा भेटिएको थियो । बेसीशरह स्थित जनविकास उमावि कक्षा ११ मा अध्ययनरत तामाङको कोठामा रगताम्य तन्ना र भित्री कपडा भेटिएको थियो । अभियुक्त जीतबहादुर र मृतक आइतकुमारी दुवै गाउ“को एकै विद्यालयबाट एसएलसी गरि बेसीशहरमा एउटै घरमा डेरा गरि एकै कलेजमा अध्ययनरत थिए । तामाङ हराएको दिन ७ गते दिउ“सो सा“ढे १ बजेसम्म पनि उनीहरु दुवै जना सगै कोठामा थिए । पिडितकी आमा सेतीमायाले उक्त दिन सोही समयमा छोरीले रुर्दै आफूलाई कुनै केटाले जवरजस्ती गरेको टेलिफोनमार्फत जानकारी गराएकाले उनैमार्फत हत्या भएको दावी गरेकी छिन् । यसअघि पनि ति युवाले पटक पटक छोरीलाई जवरजस्तीको प्रयास गर्दै आएको उनले बताइन् । आईतमायाको हत्या भएको भन्दै बेसीशहर स्थित आमा समुह लगायतले बेसीशहर बन्द सहित विभिन्न आन्दोलनका कार्यक्रम गरेका थए ।

उत्तरी लमजुङको भूलभूलेमा नेपाल कै पहिलो सुरुङमार्ग बनेको छ। नाइचे जाने बाटोमा नेपालमै पहिलो सुरुङ मार्ग

उत्तरी लमजुङको भूलभूलेमा नेपाल कै पहिलो सुरुङमार्ग बनेको छ ।
निर्माणधिन ५० मेगावाटको माथिल्लो मर्स्याङ्दी ए जलविद्युत
आयोजनाले निर्माणस्थलसम्म पुग्नका लागि सुरुङ मार्ग बनाएको छ ।
३०० मिटर लम्बाई तथा ४.५ मिटर चौडाई रहेको उक्त सुरुङमार्ग खुलेपछि स्थानीयबासीलाई समेत आवातजावतमा सजिलो भएको छ ।
आयोजनाले मर्स्याङ्दी नदीमा मोटर चल्ने पुल बनाएर
पहरा फोरि सुरुङमार्ग समेत निर्माण गरे पछि सडकमार्ग छोटिएको छ
।
यस अघि बेसी शहर चामे सडक खण्ड अन्तर्गत थाकन बेसीसम्म
मोटर चढे पछि मर्स्याङ्दीको झुलुङ्गे पुल तर्नु पर्ने बाध्यता थियो । “पहराभित्र बाटो निस्किन्छ भन्ने सपनामा पनि सोचेकी थिइन्, आज
आफै हिड्न पाए, दंग छु,” नाईचेका खेम बहादुर गुरुङले
भनिन्, “रमाइलो मात्र हैन साह्रै सजिलो भएको छ ।”आयोजनाले
आफ्नो प्रयोगका लागि सुरुड बनाए पनि सर्वसाधारणका लागि खुल्ला गरिएको यो सम्भवत नेपाल कै पहिलो सुरुङमार्ग हो ।

लमजुङ् इनासकोट:ऐतिहासिकता र सम्भावनाहरुको एक द्रिष्टान्त

राइनासकोट:ऐतिहासिकता र
सम्भावनाहरुको एक द्रिष्टान्त::

राइनासकोट नेपाल राज्य निर्माणको इतिहासमा यौटा गौरवशाली भूमिका र पहिचान स्थापित गरेको भूमि हो /आकर्षक परिवेश सहित नेपालकै भौगोलिक मध्यविन्दु मानिने दक्षिण-पूर्वी लम्जुड्
को चम्पावती र मर्स्याड्दी नदीका मैदानी भुभागबीच करिब १६००मि. को उचाईमा बिराजमान 'राइनासकोट' एक सुन्दर रमणीय पहाड मात्रै नभई लम्जुड्कै शान अनि सिंगो नेपालकै इतिहास बोल्नेधरोहर हो ।

राइनास-मोहोरिया गा.वि.स. मा पर्ने यस कोटले
चक्रतिर्थ, धमिलीकुवा,भलायाखर्क,
तथा तार्कुघाटका साझा मझेरीमा गोरखाको लिगलिगकोटसंग उचाइको घमण्ड पस्किरहेको आभास दिन्छ ॥

नेपालकै पहिलो शाह राजा कुलमण्डनका कान्छा छोरा यशोब्रह्म शाहद्वारा स्थापित लम्जुड् राइनास कोट राज्यको ,पछि उनका छोराहरु
नरहरि शाहले थप सुदृढ़ीकरण गरे /

भने द्रव्य शाहले चेपेघाट-लिगलिगको दौडमा रोमांचक चातुर्यपुर्ण विजय हासिल गरी वि.स.१६१६ मा गोरखाको राजा भएको इतिहास छ/

पछि प्रिथ्विनारायणले तात्कालिक
विश्व परिवेशमा बढ्दो साम्राज्यवादको निसानामा पर्न सम्भाव्य यस सुन्दर,सम्पन्न,र प्राचिन भूमीको एकिकरण गरी सशक्त सुदृढ़ नेपाल राष्ट्रको जग बसाले ;जुन अभियानमा राइनासको यसै काख मोहोरियामा जन्मिएका सरदार भक्ति थापा लगायतको साहसपुर्ण
नेत्त्रित्वदायि सहभागिताका गाथाहरु इतिहासमा भेटिन्छ ॥
यसरी नेपाल को स्थापना;रक्षा र
परिवर्तन का हरेक प्रक्रियामा राइनास क्षेत्रको प्रत्यक्ष योगदान रहेको जगजाहेर छ ।

इतिहास मात्रै होइन,वर्तमानसम्म पनि प्राकृतिक,
सांस्कृतिक,विविधता र सहिष्णुता एवं
मानवीय चेतनाको उचाईले समेत यो क्षेत्र
इतिहासका बिशिष्ट जिम्मेदारी बहन
गर्न समर्थ रहदै आइरहेको भएपनि विविध
कालखण्डमा राजनैतिक अस्थिरता र
केन्द्रिकृत राज्य व्यबस्थाले गर्दा मुलप्रवाहमा समाहित हुने अवसरबाट बन्चितीकरण भने एक विडम्वनाकै रुपमा रह्यो।

तथापि;बिस्तारै गति हासिल गर्दै
गरेका विकासका प्रक्रिया संगै नगरोन्मुख बन्दै गरेका बस्तीहरु;उब्जाऊ मैदानी फांटहरु मा राइनासटार सिचाई आयोजना र व्यवसायिक-आधुनिकीकरण तर्फ उन्मुख कृषि क्षेत्र ;चेपे र मरस्याड्दी नदीका प्रचुर जलविद्धूत उत्पादन र
सिचाईको अवस्था र सम्भाव्यता;पर्यटन
प्रवर्द्धनका पर्याप्त आधारहरु;सामुदायक वन बिकास अभियानको उत्कृष्ट नमुना आदिले भोलिको RAINAS Area को स्पष्ट रुपरेखा "राइनास नगर"का रुपमा संकेत गर्दछ ॥

यसर्थ गौरवमय RAINAS Area
को इतिहासको गरिमा लाई जीवन्त
राख्दै प्रचुर प्राकृतिक सम्पन्नताको उच्चतम उपयोग र मानवीय जनशक्तिको पलायन रोक्दै परिचालन गरेर भावी समय सापेक्ष विकसित-सुसभ्य-सुसस्क्रीत "राइनास नगर"का हाम्रा सपनाहरू सार्थक पार्न/

यस क्षेत्रका सम्पूर्ण सचेत नागरिकहरु
हाम्रा चिन्तन र प्रवृत्तीका साघुरो परिधिबाट मुक्त हुदै सामुहिकताको भावना विकास गरी एकबद्ध हुनुपर्ने आजको आवश्यकता बन्न पुगेको छ ॥

मेरो लमजुङ् को " शुभ पुटपुटे (सोरठी)" नाच भिडियो सहित हजुर हरुले पनि हेर्नुस ल

         मेरो लमजुङ् को " शुभ पुटपुटे (सोरठी)" नाच 

यो सोरठी नाच आफ्नो चेलीको पहिलो छोरो जन्मेको बिजोर वर्ष, बिजोर महिना परेर मावली तर्फ बाट दिईने आशिक हो जसलाई पुटपुटे भनिन्छ । यो नाच गुरुङ समुदायमा हुने नाच हो  हजुर हरु ले पनि हेर्नुस ल

मध्यमर्स्याङ्दीबाट क्षमता भन्दा बढी विद्युत उत्पादन

युबराज लामा । लमजुङ, जेठ ९ - हिमालबाट हिउँ पग्लन थालेपछि मर्स्याङदी नदीमा पानीको बहाव बढ्दा मध्यमर्स्याङदी जलविद्युत केन्द्रले पूर्ण क्षमतामा विद्युत उत्पादन गर्न थालेको छ । मस्र्याङ्दी नदीमा पानीको बहाव बढेपछि पुरै क्षमतामा विद्युत उत्पादन थालेको हो ।

पानीको बहाब बढेसंगै ७० मेगावाट क्षमताको मध्यमर्स्याङ्दी जलविद्युत केन्द्रबाट क्षमता भन्दा ५ मेगावाट बढी ७५ मेगावाटसम्म विद्युत उत्पादन भैरहेको मध्यमर्स्याङ्दी केन्द्रले जनाएको छ ।

पृथ्बीको उष्णता बढेका कारण हिमालमा हिउँ पग्लँदा मस्र्याङ्दीमा पानीको बहाब बढेपछि मध्यमर्स्याङ्दीले पूर्ण क्षमतामा बिद्युत उत्पादन गर्न थालेको हो । लामो खडेरीका कारण विभिन्न क्षेत्रमा रहेका पानीका मुहान सुक्दै गइरहेका बेला मस्र्याङ्दी नदीमा भने पानीको बहाब बढेको छ ।

मर्स्याङदीमा पानीको वहाव बढेपछि पुरै क्षमतामा विद्युत उत्पादन गरिरहेको मध्यमर्स्याङ्दी जलविद्युत केन्द्रका प्रमुख चन्द्रशेखर चौधरीले जानकारी दिनुभयो । चौधरीले गत बर्ष यो समयमा ४० मेगावाट मात्र विद्युत उत्पादन भएको वताउनुभयो ।

मध्यमर्स्याङ्दी जलविद्युत आयोजनाले एक सूचना जारी गरि हिउँ पग्लेर मस्र्याङ्दी नदीमा पानीको बहाब वढ्दै गएकोले कुनैपनि बेला मध्यमर्स्याङ्दीको बाँधका ढोका खोल्नु पर्ने हुँदा नदीको आसपास वा किनारमा नजान सवैलाई सूचित समेत गरेको छ ।

यसअघि केन्द्रले मुस्किलले ३० मेगावाट मात्र विद्युत उत्पादन गरेकोमा मध्यमर्स्याङ्दी जलविद्यूत केन्द्रले नदीमा अत्याधिक रुपमा पानी वढेकाले ७५ मेगावाटसम्म विद्युत उत्पादन गरिहेको केन्द्र प्रमुख चौधरीले वताउनुभयो ।

आयोजनाको विद्युत उत्पादन क्षमता ७० मेगावाट भएपनि एउटा टर्वाइनबाट ४० मेगावाटसम्म विद्युत उत्पादन हुने भएकाले यतिबेला क्षमताभन्दा बढी विद्युत उत्पादन भएको केन्द्रको दावी छ । रन अफ रिभर प्रविधिको मध्यमर्स्याङ्दी जलविद्युत आयोजनावाट पुरै क्षमताको विद्युत उत्पादन हुन थालेपछि केही मात्रामा लोडसेडिङ घट्न सक्ने अनुमानसमेत गरिएको छ ।

लम्जुङ्ग जिल्ला मा पाइने परम्परागत प्रबिधिहरु , जसले आजको जिबन दियो